Reede van Texel

Texel in de VOC

De Reede van Texel komt tot leven in museum Kaap Skil. Hier vind je ’s werelds grootste maritieme maquette, waarbij de verhalen uit het VOC-tijdperk zichtbaar worden. Duidelijk wordt dat de Reede van Texel het logistieke knooppunt was van de 17e eeuw. Wanneer je op Texel bent, kan een bezoek aan de tentoonstelling over deze belangrijke geschiedenis niet ontbreken.

Ankerplaats
Een rede is een ankerplaats die kunstmatig is aangelegd of natuurlijk is ontstaan door middel van dijken en steigers. In het dorp Oudeschild was zo een rede en deze heette de ‘Reede van Texel’. De ankerplaats liep van Den Helder naar Terschelling. Ten tijde van de VOC was ‘De Reede van Texel’ de belangrijkste ankerplaats in Nederland. Handelsschepen, vissersboten en oorlogsschepen trokken hier massaal naartoe om te wachten tot de wind de juiste richting had. Dit kon soms wel maanden duren. Door de groei van de scheepvaart in de 17de eeuw, kwamen er steeds meer schepen naar Texel. Door de grotere diepgang van de schepen werd varen naar de Zuiderzee steeds moeilijker. De bevrachting, bevoorrading en inscheping verplaatsten hierdoor van de havensteden aan de Zuiderzee naar de Reede van Texel. De Reede van Texel werd een drukke ankerplaats waar de hele dag schepen af en aan kwamen varen en waar familieleden en vrienden van kooplieden langskwamen op bezoek.

Nieuweschild
Oudeschild was de centrale plek van de Reede van Texel en moest uitgebreid worden door het grote succes. Ten noorden van Oudeschild werd daarom Nieuweschild gebouwd. Echter, toen de VOC failliet ging, ging het ook slecht met de Reede van Texel. Nieuweschild raakte in verval en tegenwoordig is er niets meer te zien van dit dorp.

Een gevaarlijke plek
De Reede van Texel was in tijden van kou en zware storm vaak verlaten. De ankerplaats had namelijk geen haven en kon daarom niet voor de juiste beschutting zorgen. Kleine schepen moesten aan de dijk aanmeren en grote schepen moesten voor anker liggen. Dit was bij zwaar weer erg gevaarlijk. Zo vond bijvoorbeeld op 24 december 1593 een zware storm plaats. Honderden schepen die voor anker lagen, kwamen door de wind met elkaar in botsing. Vierenveertig koopvaardijschepen vergingen en ongeveer duizend mensen verdronken. Gelukkig kreeg de Reede van Texel in 1780 wel een eigen haven. Dit zorgde voor meer veiligheid.